Haftalık Piyasa / 27 Şubat-3 Mart 2023

ABD‘den gelen pozitif veriler altını olumlu etkilerken gram altın tarihin en yüksek seviyelerine ulaştı. Ons altın fiyatlarındaki hareket piyasalarda dengeleri değiştirmeye başladı. 2000 dolara doğru hareket etmeye başlayan ons altın gram altın tarafında da ivme yarattı. 9 ayın zirvesinde işlem gören ons altınla birlikte gram altın da 1165 liraya tırmandı. Ons altın fiyatları 1929 dolar seviyesine kadar yükseldi. ABD‘de enflasyonun düşüş eğilimine girmesi ve bundan dolayı Fed‘in faiz artırım hızını yavaşlatacağı, 2023 yılı içinde faiz indirimlerine gideceği beklentisi altının güçlenmesinde ana sebep olarak öne çıkıyor.

Dünya Bankası ekonomik büyüme tahminlerini aşağı yönlü revize etti

Geçtiğimiz hafta Dünya Bankası 2023 yılına ilişkin küresel büyüme tahminini %3’ten %1,7’ye revize etti. Dünya Bankası, Küresel Ekonomik Beklentiler raporunda dünya ekonomisine ilişkin 2023 ve 2024 yılı büyüme beklentilerini aşağı yönlü revize ederek sırasıyla %1,7 ve %2,7 düzeyinde açıkladı. Kuruluş, söz konusu revizyona gerekçe olarak yüksek enflasyon, azalan yatırımlar ve sıkı para politikası uygulamalarını gösterdi.

ABD’de Aralık’ta TÜFE aylık bazda %0,1 azaldı.

 ABD’de tüketici fiyatları Aralık’ta aylık bazda %0,1 oranında gerilirken, enflasyondaki iyileşme Fed’in faiz artırım hızını azaltacağına yönelik beklentileri destekledi. ABD’de tüketici fiyatları Aralık’ta aylık bazda %0,1 ile Mayıs 2020’den bu yana ilk defa azalış kaydetti. Ülkede yıllık TÜFE enflasyonu %6,5 ile bir yılı aşkın sürenin en düşüğüne inerken, enerji fiyatlarındaki gerileme bu gelişmede önemli rol oynadı. Fed’in 1 Şubat’ta sona erecek toplantısında 25 baz puanlık faiz artırımına gideceği görüşü ağırlık kazanıyor.

Cari açık Kasım’da 3,7 milyar USD oldu.

TCMB tarafından açıklanan verilere göre cari açık Kasım ayında 3,7 milyar USD oldu. Bu dönemde dış ticaret açığı yüksek düzeylerdeki seyrini sürdürürken, 12 aylık kümülatif cari açık 45 milyar USD ile Ağustos 2018’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.

Piyasanın enflasyon beklentisi geriledi.

 TCMB’nin Piyasa Katılımcıları Anketi’nin Ocak ayı sonuçlarına göre, piyasanın 12 ay sonrasına ilişkin enflasyon beklentisi %34,9’dan %30,4’e geriledi. Piyasa katılımcılarının 2023 sonuna ilişkin büyüme ve cari açık beklentileri yatay kalırken, yılsonu USD/TL tahmini 23,12 düzeyinde gerçekleşti.

Geçtiğimiz hafta BIST-100 endeksi %6,7 geriledi.

ABD’de enflasyonist baskıların hafiflediğine ilişkin veriler ile Fed yetkililerinin yaptığı açıklamalar küresel risk iştahını destekledi. Küresel hisse senedi piyasalarında olumlu bir seyir izlenirken, altın fiyatları Mayıs ayından bu yana ilk kez 1.900 USD seviyesinin üzerine çıktı. Brent türü ham petrolün varil fiyatı da geçtiğimiz haftayı %8,5 artışla 85,3 USD düzeyinden tamamladı. Yurt içinde ise BIST-100 endeksi haftalık bazda %6,7 ile Aralık 2021’den bu yana en hızlı düşüşünü kaydetti. Tahvil faizleri ile Türkiye’nin 5 yıllık CDS primi artmaya devam etti.

TCMB’nin yılın ilk faiz kararı takip edilecek.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yılın ilk Para Politikası Kurulu toplantısı 19 Ocak Perşembe günü gerçekleşecektir. Hatırlanacak olursa TCMB, küresel büyümeye ilişkin risklerin arttığı ve ekonomik aktivitede ivme kaybının gözlendiği bir ortamda sanayi üretimi ve istihdamdaki ivmenin, arz ve yatırım kapasitesindeki yapısal kazanımların sürekliliğinin korunması amacıyla ağustos ayında başlattığı faiz indirim döngüsünü kasım ayı toplantısında yaptığı 150 baz puanlık faiz indirimiyle tamamladığı açıklanmıştı. Bu yönlendirmeye paralel olarak aralık ayı toplantısında faiz oranlarında bir değişime gitmeyen TCMB’nin ocak ayı toplantısında da faiz oranlarında bir değişime gitmesini beklenmiyor.

27.01-03.02.2023

The rise in gold prices continues unabated.

While positive data from the USA affected gold positively, gram gold reached its highest levels in history. The movement in ounce gold prices started to change the balances in the markets. Ounce gold, which started to move towards 2000 dollars, also created momentum on the TL gram gold side. Along with the ounce gold traded at the peak of 9 months, gram gold also climbed to 1165 liras. Ounce gold prices rose to the level of 1929 dollars. The main reason for the strengthening of gold is the expectation that the inflation trend in the USA will decrease and the Fed‘s rate of increase in interest rates will slow down and interest rate cuts will be made in 2023.

World Bank revised down its economic growth forecasts.

Last week, the World Bank revised its global growth forecast for 2023 from 3% to 1.7%. In its Global Economic Prospects report, the World Bank revised its growth expectations for the world economy for 2023 and 2024 downwards and announced it as 1.7% and 2.7%, respectively. The organization pointed high inflation, declining investments and tight monetary policy practices as the reason for the revision.

CPI in the US decreased by 0.1% on a monthly basis in December.

While consumer prices in the USA decreased by 0.1% on a monthly basis in December, the improvement in inflation supported the expectations that the Fed will reduce the rate of interest rate hikes. Consumer prices in the US fell 0.1% on monthly basis in December for the first time since May 2020. While the annual CPI inflation in the country fell to 6.5%, the lowest in more than a year, the decline in energy prices played an important role in this development. The view that the Fed will raise interest rates by 25 basis points at its meeting, which will end on February 1, gains importance.

The current account deficit was 3.7 billion USD in November.

According to the data announced by the CBRT, the current account deficit was 3.7 billion USD in November. In this period, the foreign trade deficit remained at high levels, while the 12-month cumulative current account deficit reached 45 billion USD, its highest level since August 2018.

The market‘s inflation expectations declined.

According to the results of the CBRT‘s Market Participants Survey for January, the market‘s inflation expectation for the next 12 months decreased from 34.9% to 30.4%. While the growth and current account deficit expectations of market participants for the end of 2023 remained flat, the year-end USD/TL forecast was realized as 23.12.

BIST-100 index decreased by 6.7% last week.

Data on the easing of inflationary pressures in the US and statements made by Fed officials supported the global risk appetite. While the global stock markets followed a positive course, gold prices rose above the 1,900 USD level for the first time since May. The barrel price of Brent crude oil also increased by 8.5% last week to 85.3 USD. Domestically, the BIST-100 index recorded its fastest decline since December 2021 with 6.7% on a weekly basis. Turkey‘s 5-year CDS premium continued to increase with bond interest rates.

CBRT‘s first interest rate decision of the year will be followed.

The first Monetary Policy Committee meeting of the Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) will be held on Thursday, January 19th. To be recalled, the CBRT announced that, in an environment where risks regarding global growth increased and economic activity decelerated, it was announced that the acceleration in industrial production and employment, as well as the continuity of structural gains in supply and investment capacity, ended the interest rate cut cycle that it started in August with a 150 basis point rate cut at its November meeting. Parallel to this guidance, the CBRT, which did not make any changes in interest rates at its December meeting, is not expected to make any changes in interest rates at its January meeting.

20-25.02.2023

Depremin yaraları sarılmaya çalışılıyor

6 Şubat Pazartesi günü Kahramanmaraş merkezli iki büyük depremle sarsılırken, son yılların en ciddi afeti olarak kayda geçen depremlerden birçok ilimiz ve vatandaşımız olumsuz etkilendi. İllerimizde yaşanan gelişmeleri büyük bir üzüntü ve acı ile takip ederken, bölgede destek çalışmaları başta olmak üzere bütün imkanlarla yaralar sarılmaya çalışılıyor. Bu hususta birçok yardım ve bağış gerçekleşirken, geçen hafta tüm kanallarda ortak bir şekilde gerçekleştirilen “Türkiye Tek Yürek" kampanyasındaki bağış miktarı 115 milyar TL‘yi aştı.
 

TCMB’nin faiz kararı önemli olacak

Yeni haftada yurt içinde 23 Şubat Perşembe günü Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Para Politikası Kurulu toplantısı gerçekleşecektir. Aralık ve ocak ayı toplantılarında faiz oranlarında değişime gitmeyen TCMB, ocak ayı karar metninde mevcut politika faizinin yeterli olduğu ifadesini çıkarırken, bu değişiklik piyasada olası bir faiz indirim sinyali olarak algılandı. Yaşanan deprem felaketi sonrasında bölgeyi ve ekonomiyi desteklemeye adına bu toplantıda TCMB’nin faiz indirimine gidebileceği düşünülüyor.

Borsa İstanbul’da önemli düzenlemeler yapıldı

Deprem afetinden sonra 8 Şubat Çarşamba günü kapatılan Borsa İstanbul 5 iş günü kapalı kaldıktan sonra geçen hafta 15 Şubat Çarşamba günü yeniden işlem görmeye başladı. Piyasaların açılışından önce SPK ve Borsa İstanbul başta olmak üzere ilgili kurumlardan önemli adımlar atıldı ve bazı tedbirler alındı. Bu hususta yapılan düzenlemeler içerisinde en önemli adımlardan biri BES düzenlemesi oldu. Bireysel Emeklilik Sistemi’nde devlet katkısının yatırıldığı fonların borsaya yatırılabilecek kısmı yüzde 10’dan yüzde 30’a çıkarıldı. Buna göre tek hisseye yatırım tavanı da yüzde 1’den yüzde 5’e çıktı. Fonların bu değişikliği uygulaması ve portföylerin yeniden ayarlanması için 10 gün süre tanındı. Bu değişiklik ile birlikte piyasaya 8 – 10 milyar TL tutarında bir kaynak girişi olacağı değerlendiriliyor.
 

Yurt İçi

Yeni hafta tüketici güven endeksi verisiyle başlıyor. Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi, Şubat ayında bir önceki aya göre %4,3 oranında arttı; Ocak ayında 79,1 olan endeks, Şubat ayında 82,5 oldu.

Euro Bölgesi

Büyüme verisi ve sanayi üretimi verileri takip edildi. Bölge ekonomisi 4Ç22’de çeyreksel bazda %0,1, yıllık bazda da %1,9 büyüme ile beklentilere paralel görünüm sergiledi. Sanayi üretimi verisi ise aylık bazda %1,1, yıllık bazda ise %1,7 azalışla piyasa beklentisinin altında gerçekleşti. ABD’de yaşanan fiyat gelişmelerinin yansımalarıyla Almanya 10 yıllık tahvil faizleri %2,57 seviyesini test ederken, hisse senedi endekleri ekside kapandı.

ABD

Haftanın ilk işlem günü piyasalar Başkanlar Günü sebebiyle kapalı gözüküyor. Bu nedenle açıklanacak önemli bir veri akışı bulunmuyor. 21 Şubat Salı günü ABD‘de şubat ayına yönelik imalat ve hizmetler PMI verilerinin açıklanması bekleniyor. Geçtiğimiz hafta ABD’de enflasyonist baskıların henüz azalma yoluna girmediğinin gözlenmesi küresel tahvil faizlerinde yükseliş eğiliminin belirginleşmesine neden oldu. Ocak ayı ÜFE verisi aylık bazda %0,7 (piyasa beklentisi: %0,4) artışla Haziran’dan bu yana en yüksek seviyesine ulaşırken, yüksek enerji maliyetlerinin etkisiyle yıllık bazda %6 (piyasa beklentisi: %5,4) artış gösterdi. Çekirdek ÜFE de aylık bazda %0,5, yıllık bazda da %5,4 artışla piyasa beklentisini aştı. ÜFE görünümünün TÜFE üzerindeki etkileri kaçınılmaz olduğundan, beklentileri aşan ÜFE verisi sonrası, Fed’in sıkı para politikasında ılımlılaşmaya gidebileceği yönündeki beklentilerin azalmasıyla ABD 2 yıllık - 10 yıllık tahvil faizi farkı -91 baz puan ile 1981 yılından bu yana en belirgin seviyesinde gerçekleşti.

20-25.02.2023

TCMB politika faizinde 50 baz puanlık indirime gitti.

TCMB 23 Şubat tarihli Para Politikası Kurulu toplantısında, politika faiz oranını 50 baz puan indirerek %8,5 seviyesine düşürdü. Toplantının ardından yayınlanan metinde ülkemizde yaşanan deprem felaketinin yakın vadede iktisadi faaliyeti etkileyeceği, orta vadede ise Türkiye ekonomisi üzerine kalıcı bir etkisinin bulunmayacağı öngörüldü. Söz konusu ölçülü faiz indiriminin deprem sonrası gerekli toparlanmayı desteklemek için yeterli olduğunu ifade eden Kurul, depremin 2023 yılının ilk yarısındaki etkilerinin yakından takip edileceğini belirtti. Metnin küresel gelişmelere ilişkin kısmından ana ihracat pazarlarımızın resesyona girme ihtimaline ilişkin ifadenin kaldırılması dikkat çekti.

Yabancı ziyaretçi sayısı Ocak’ta yıllık bazda %56,5 artış kaydetti.

Türkiye’ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı Ocak ayında yıllık bazda %56,5 artış kaydederek 2 milyon kişiye ulaştı. Bu dönemde yabancı ziyaretçi sayısı 1993’ten bu yana yayımlanan veri setinin en yüksek Ocak ayı gerçekleşmesine işaret etti. Yabancıların en çok ziyaret ettiği il İstanbul olurken, ziyaretçilerin %14’ü Rusya Federasyonu’ndan geldi.

TÜİK verilerine göre Ocak ayında dış ticaret açığı geçen yılın aynı ayına göre %38,4 artarak 14,24 milyar USD’ye yükseldi.

Reel kesim güven endeksi Şubat’ta geriledi.

Mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi Şubat’ta bir önceki aya göre 1 puan azalarak 102,4 seviyesine geriledi. Söz konusu düşüşte gelecek üç aya ilişkin ihracat siparişleri, üretim hacmi ve genel gidişata ilişkin değerlendirmeler etkili olurken, son üç aydaki ve mevcut dönemdeki toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksteki azalışı sınırladı.

ABD

· Fed tutanaklarına göre katılımcılar, gelen veriler enflasyonun %2‘ye doğru devamlı bir düşüş eğiliminde olduğuna dair güven verene kadar kısıtlayıcı politikanın sürdürülmesi gerektiğini ve bunun biraz zaman alabileceğini belirtti. Tutanaklarda ayrıca, neredeyse tüm yetkililerin toplantıda faiz oranlarını 25 baz puan artırmanın uygun olduğu konusunda hemfikir olduğu, birkaçının ise 50 baz puanlık daha büyük bir artıştan yana olduğu belirtildi. Öte yandan tutanaklarda ekonomik görünüme dair risklerin aşağı yönlü olduğu belirtildi.

· ABD ekonomisi 2022 yılı son çeyrek büyüme oranı tüketici harcamalarının zayıflamasıyla %2.9’dan %2.7’ye revize edildi.

Euro Bölgesi

· Euro Bölgesi’nde enflasyon Ocak ayında yıllık bazda %8.6 yükseliş, aylık bazda %0.2 düşüşle beklentilere paralel gerçekleşti. Çekirdek enflasyon ise Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %5.3 ile beklentilerin üstünde artış gösterdi.

· Avrupa Merkez Bankası Başkanı Lagarde, Euro Bölgesi‘nde ücretlerde görülen büyümenin normal olduğunu, sarmal görmediklerini söyledi.

· Almanya’da Ocak ayı enflasyonu beklentilere paralel gerçekleşti ve yıllık bazda %8.1’den %8.7’ye yükseldi. Enflasyon aylık bazda ise %1 artış gösterdi.

· Almanya ekonomisi 4.çeyrekte nihai verilere göre beklentilerin üzerinde %0.4 küçüldü.

Finansal piyasalar

Küresel hisse senedi piyasaları Fed toplantı tutanaklarının yanı sıra enflasyonist baskıların sürdüğüne işaret eden verilerin etkisiyle geçtiğimiz hafta genelinde baskı altında kaldı. Yurt içinde ise BIST-100 endeksi haftayı %0,6 oranında ılımlı bir artışla tamamladı. Türkiye’nin 5 yıllık CDS primi geçtiğimiz hafta 5 baz puan yükselirken; Türk lirası ABD doları karşısında yatay seyrini devam ettirdi.